Hoe kan ik het verleden loslaten voor innerlijke rust?
Verleden en oud zeer loslaten
Hoe kan ik het verleden loslaten, is een vraag die veel mensen bezighoudt. In deze blog geef ik aan de hand van een praktijkvoorbeeld antwoord op deze vraag. Ik leg uit hoe oude pijn je overlevingsmechanisme kan activeren en hoe dit je gedrag en emoties beïnvloedt. Ook bespreek ik wat de effecten daarvan zijn en hoe je het verleden kunt loslaten. Aan het begin van de blog vind je een oefening die je in vijf stappen helpt om van onprettige gevoelens af te komen, zodat je meer innerlijke rust kunt ervaren.
‘Huilebalk’
Alleen al bij het horen van het woord verstijven haar spieren. Ze kan ze niet meer denken, laat staan nog een woord uitbrengen. Ze begint te huilen en boos loopt ze weg. In haar hoofd ontstaat direct een druk gepraat: ‘Nou doe je het weer. Houd daar nou eens mee op. Leef verder.’
Later realiseert ze zich hoe ze had willen reageren: door te vertellen hoe verdrietig ze wordt als ze het woord huilebalk hoort, omdat het oud zeer raakt. Ze had graag met respect behandeld willen worden.
Ze is vroeger gepest en moest vaak huilen op school. Ze had behoefte aan bescherming en veiligheid, maar wat de meester deed was het woord ‘huilebalk’ op een stuk hout schilderen. Dat ging in de vitrinekast, zodat de hele klas het kon zien. Als ze een week niet huilde, mocht hij de kast uit. Zover is het nooit gekomen...
Het verdriet van dat kleine meisje was zo groot, dat ze zich afsloot voor haar gevoel. De overtuigingen ‘je doet er niet toe’, ‘je bent niet goed genoeg’ en ‘mensen zijn niet te vertrouwen’ kleuren haar leven en gedrag.
Overlevingsstrategie
In mijn praktijk komen vaak vrouwen die veel in hun hoofd zitten of last hebben van piekeren. Het lichaam wordt als een onveilige plek ervaren en er is weinig contact met hart en bekken. Om goede redenen. Het contact is verloren gegaan, doordat we iets moeilijks hebben meegemaakt. Uit zelfbescherming hebben we ons gepantserd of iets tussen onszelf en de ander in geplaatst. Dit zorgt altijd voor problemen. Het geeft een gevoel van eenzaamheid, we voelt onze grenzen niet of we krijgen chronische fysieke ongemakken.
Dit patroon is vaak in de jeugd ontstaan. Door een opmerking, een gevaarlijke situatie of omdat we emotionele steun miste. Klein of groot trauma veroorzaakt oud zeer in het heden.
Om maar niet te hoeven voelen, zijn we in ons hoofd gaan zitten. Dit was vroeger een slimme overlevingsstrategie, maar weerhoudt ons er nu van om de partner, moeder of professional te zijn die we willen zijn. We zitten in de knoop met onszelf en vragen af: ‘Hoe kan ik het verleden loslaten?’.
Dit is een pijnlijk proces om door heen te gaan. Troost je met de wetenschap dat als je je pijn aankijkt, er nieuwe mogelijkheden op je wachten. Ook voor jou. Ze zeggen niet voor niets: de shit uit je verleden is de mest voor je toekomst.
Trigger
Soms gebeurt er in ons volwassen leven iets wat overeenkomt met een gebeurtenis van vroeger. Die was te verpletterend voor ons als kind om volledig tot ons bewustzijn door te laten dringen. Het overlevingssysteem wordt geactiveerd en we hebben vier keuzes: vluchten, vechten, bevriezen of pleasen. Dat uit zich in boosheid, stress, angst, niet voelen of denken dat je niet deugt. Ingeborgh Bosch geeft aan dat hierdoor de waarneming van de volwassen realiteit ingrijpend verandert. We raken het gevoel kwijt een keuze te hebben, onafhankelijk te zijn en dat alles tijdelijk is.
Mogelijke effecten hiervan zijn:
- gebrek aan zelfvertrouwen
- gebrek aan energie
- conflicten met je omgeving
- piekeren
- gevoel veel te moeten
- uitstelgedrag
- het vermijden van verantwoordelijkheid
- uitputting (burn out)
- gevoel van leegte
- voortdurend onrustig, opgejaagd gevoel
Primitieve reactie
Onbewust worden we aangestuurd door een primitief reageren vanuit een oude overlevingsstrategie. Hierdoor blijven we een gevangene van het verleden, van ons oude zeer. Vanuit die primitieve reactie zeggen of doen we dingen (niet) waar we later spijt van hebben. We zijn niet vrij om onze reactie te kiezen op een bewust niveau. Waarschijnlijk herken je jezelf soms niet terug veroordeel je jezelf of schaam je je ervoor. Dat komt veel voor.
Het verleden moet jou loslaten
Je omgeving 'adviseert' je in één zin: 'Laat het toch los!'. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan en niemand vertelt je erbij hoe je dat kunt doen. Je kunt het verleden namelijk niet loslaten. Al je ervaringen draag je mee in je celgeheugen en het vormt je gedrag. Candace Pert* legt dat in haar Nobelprijs genomineerde boek ’Molecules of Emotion’ uit. Ze beschrijft hoe emoties ons lichaam beïnvloeden tot op celniveau.
Celgeheugen van het lichaam
Als trauma’s en negatieve emoties niet verwerkt worden, worden ze fysiek opgeslagen als celgeheugen. Hierdoor voorkomen ze dat deze cellen deel uitmaken van de constante (chemische) communicatie die plaatsvindt in het lichaam. Deze celherinneringen sluiten de cellen af. De effecten zijn fysiek en emotioneel, jaren nadat de gebeurtenis origineel plaatsvond, nog zicht- en voelbaar.
Je celgeheugen gedraagt zich dus als een soort SD kaart waar alle herinneringen, gekoppeld aan bijbehorende emoties, opgeslagen liggen. In dit geval triggert het woord 'huilebalk' dus iedere keer het oude zeer dat opgeslagen is als celherinnering.
Herinneringen blijven intact, maar je kunt de gekoppelde gevoelens en emoties (je celgeheugen) veranderen. Als de lading, de pijn, daarvan minder wordt, dan kan het verleden jou loslaten en daar krijg je iets moois voor terug: verbinding met je dierbaren, grip op je leven en zielenrust.
Doorvoelen geeft innerlijke rust
Voelen is de weg naar heling en genezing. Terugkomen en thuiskomen in jezelf en in je lichaam.
Door de pijn op te zoeken, te doorvoelen, kan het verleden jou loslaten. Hoe spannend dat ook is. Niet terug gaan naar het verhaal, maar wel naar het gevoel dat ermee gepaard gaat.
Het is een liefdevolle daad om jezelf niet langer pijn te doen, jezelf te bevrijden van het verleden.
Het verleden is als een dicht doosje
Het verleden is als een doosje dat je dicht houdt. Je kunt angstig zijn om het dekseltje op te tillen. Ik hoor het wel vaker: ik ben bang voor wat er allemaal los komt als ik in mijn verleden duik. Het alternatief is echter niet rooskleurig. Het gaat je namelijk steeds meer kracht kosten om de deksel op het doosje te houden en als het er dan onverwachts vanaf vliegt, dan lijkt het wel een vulkaanuitbarsting, zo krachtig en intens spat het in je gezicht. Het geeft een zwaarder effect dan dat je in een eerder stadium onder het dekseltje gekeken had.
Daar is zeker moed voor nodig.
Het is een hele menselijke neiging om je weg te bewegen van pijn, maar het lost niets op. Je onbewuste, donkere delen ontkennen en wegdrukken kost veel energie en het ontkracht je. Het verleden verwerken levert je innerlijke rust, kracht en energie op.
Verleden loslaten in de praktijk
Ze ligt gekleed op tafel terwijl ik haar met woorden en zachte aanraking in ontspanning breng. ‘Ik vind het erg spannend’, zegt ze. Ik stel haar gerust en vertel dat haar lichaam oneindig wijs is en precies weet wat ze aankan. Dat we het op haar tempo doen. Dat we het verdriet opzoeken en dat het in stapjes mag. Ze hoeft allen haar aandacht op haar lichaamssensaties te richten. Het verhaal is ondergeschikt en ze hoeft het niet te herleven.
Van binnenuit veranderen
Welke emotie komt er nu op dit moment naar voren als ze terug denkt aan de situatie? Door de vragen die ik stel voelt ze onder in haar buik een zware, donkere laag. Het lijkt op hard asfalt. Tegelijkertijd ontstaat er verdriet. Dat voelt als een strakke band om haar hart. Het klemt zo hard dat het pijn doet. Ze huilt, maar blijft dapper doorvoelen, zodat de pijn in beweging kan komen en haar los kan laten. Net als eb en vloed: de golf zwelt aan, komt op en als je erbij blijft, dan ebt het ook weer weg. Nu er ruimte is voor het verdriet begint de energie weer te stromen en kunnen we verder met de behandeling.
Aan het eind van de sessie komt ze opgelucht van tafel. Ze is moe, er is een hoop gebeurd en het lichaam heeft gevoelens doorvoeld. Van binnen is er iets verschoven, heeft vastgezette energie zich los gemaakt en het geeft haar een energiek, licht en krachtig gevoel. Oude, belemmerende overtuigingen hebben plaatsgemaakt voor nieuwe, bekrachtigende zinnen. Het woord 'huilebalk' begint de zware lading te verliezen. Het verleden gaat haar stapje voor stapje loslaten en zal niet meer haar heden en toekomst bepalen. Dat geeft innerlijke rust en vrijheid.
Ben jij er ook aan toe dat het verleden jouw gedrag en toekomst niet langer bepaalt? Gun je jezelf bevrijding van dat wat jou nog in de greep heeft? Verlang je naar innerlijke rust?
Lees dan verder over mijn manier van begeleiden, waarbij je zonder lange praatsessies écht tot de kern komt en je ontspanning vindt.
Ervaring van Rowan
De innerlijke reis was bijzonder, bekrachtigend en helend
Er zijn zoveel aspecten van mezelf naar voren gekomen die ik niet kende en ik heb verklaringen gevonden voor delen die ik wel kende, maar waarvan ik niet wist waar ze vandaan kwamen. De methode die Loet gebruikt is heel zacht, waardoor het elke keer veilig voelde om mijn innerlijke wereld te verkennen. Ik voelde me gezien, gehoord en erkend in mijn gevoelens en dat alleen al was helend.
Oefening baart kunst
Onderstaande oefening doe je niet één keer. Dit is een nieuwe manier van omgaan met onprettige gevoelens en doorloop je keer op keer. Hoe vaker je dit doet, hoe makkelijker het wordt en je zult steeds meer innerlijke rust ervaren doordat het onprettige gevoel en het verleden jou loslaat. Het zet zich niet meer vast in je lichaam.
Heb je deze oefening een keer gedaan en merk je dat het gevoel te groot of te eng is om toe te laten? Doe het dan in kleine stapjes of zoek hulp bij het verleden loslaten. Zeker bij grotere trauma’s of diepere pijn is begeleiding aan te bevelen. Bij iemand anders of bij mij.
Oefening: verleden loslaten in 5 stappen
Wil je door onderstaande oefening heen geleid worden? Vraag dan de bijbehorende gratis meditatie-audio aan.
Benodigde tijd: 15 minuten.
Ok, daar gaan we:
- Zorg eerst dat je ontspant.
Zoek een rustig plekje waar je kunt zitten of liggen en zorg dat je niet gestoord wordt. Maak het jezelf gemakkelijk en voel waar in je lichaam je spanning los kunt laten door b.v. daar de spieren even heel hard aan te spannen.
- Zoek het onprettige gevoel op.
Ga, als je ontspannen bent, in gedachten terug naar de situatie waarin je de emotie ervaarde. Waarschijnlijk merkte je iets als angst, stress, verdriet, woede, irritatie enzovoorts. Deze emotie geeft een reactie in je lichaam. Voel waar je in je lijf deze emotie kunt voelen. Leg je handen op dat gedeelte van je lichaam waar je de sensatie voelt. Je kunt het bijvoorbeeld ervaren als een spanning, een verkramping, onrust, een zwaar of donker gevoel.
- Observeer het gevoel zonder er iets aan te willen veranderen.
Deze sensatie voelt onprettig, waardoor je normaal gesproken iets doet om dit gevoel te laten verdwijnen. Je zoekt bijvoorbeeld afleiding door op je telefoon een spelletje te spelen, snauwt je partner zomaar af of eet tegen beter weten in, in één keer die hele reep Tony Chocolonely op. Veroordeel het onprettige gevoel niet. Focus je op de lichaamssensatie die het oproept.
- Accepteer het gevoel als zijnde jouw pijn.
Iets in jou is geraakt en wil gezien of gehoord worden. Redeneer het niet weg, maar laat het er zijn. Het is menselijk om onprettige gevoelens te willen vermijden, maar de oplossing zit hem in het opzoeken en observeren ervan, waardoor het zich van jou loslaat.
Stel, je voelt angst. Je ervaart een zware steen in je buik, je ademhaling schiet omhoog en je spieren zijn gespannen. Breng je aandacht naar het centrum van dit gevoel, naar die zware steen in je buik, leg je handen op je buik en blijf er met je aandacht bij.
Voel wat er gebeurt en merk op dat het gewoon een lichaamssensatie is. Zeg tegen jezelf: ‘Oké, ik voel angst.’ Het gevoel dat jij je naar voelt, en het onprettige gevoel weg moet, maakt dan plaats voor: ‘Zo voelt angst in mijn lichaam. Punt.’ - Ontspan je lichaam, laat het gevoel toe en blijf er met je aandacht bij.
Je zult merken dat het gevoel binnen een paar minuten haar kracht verliest en plaats maakt voor een andere sensatie.
Vind je het lastig om dit proces alleen te doorlopen? Vraag de gratis meditatie aan en voel hoe onrust verandert in ruimte en rust.
Candace Pert* ( opent Wikipedia)
Leestip: De herontdekking van het ware zelf | Ingeborg Bosch (open op Bol.com)