Hoe leer ik loslaten?

'Hoe leer ik loslaten?' of 'Waarom houd ik zo vast, terwijl ik me bekneld voel?' zijn vragen die regelmatig voorbij komen in de praktijk. Loslaten is een proces dat in het lichaam plaats vindt. Het vraagt om het opgeven van weerstand voor verandering. Loslaten is niet iets doen, maar iets toelaten. Het is een vaardigheid die je kunt oefenen. Als je tenminste eenmaal weet hoe je dat kunt doen. Want dat krijgen we niet op school geleerd, terwijl iedereen er in het leven mee te maken krijgt. Soms moet je loslaten, omdat iets of iemand je ontvallen is. Soms wil je loslaten, omdat je oud zeer met je meedraagt.
Een ding is duidelijk: loslaten voelt vaak bevrijdend en geeft opluchting, wat de aanleiding ook is. Met het stappenplan A-B-C-D-E van loslaten geeft deze blog je houvast, zodat je loslaten in je leven bewust kunt oefenen.

Wat is loslaten?

Wanneer energie niet vrij kan stromen, ontstaan er meer en meer energetische blokkades in ons systeem. Er ontstaat een pijn. Mentaal, fysiek of allebei. Het toont zich bijvoorbeeld in uitstelgedrag, piekeren, hoofdpijn, een zere rug enzovoort.
Blokkades ontstaan wanneer we innerlijk weerstand bieden tegen dat wat er is. Tegen iets wat er in ons leven gebeurt, zoals een ruzie of ontslag. Een blokkade is vastgezette emotionele energie. In het algemeen kun je stellen ze ontstaan als we niet blij zijn met ons leven.
Energie die niet vrij kan stromen wordt automatisch opgeslagen in onze weefsels en organen. Een gedeelte daarvan lost op door te sporten, te bewegen of heel diep te ontspannen. Een ander gedeelte blijft vastzitten. Die vastzittende energie kun je bijvoorbeeld voelen als een knoop, iets zwaars of verkramping. Zodra je zo’n blokkade in je lichaam detecteert, weet je ook dat er iets is dat je vasthoudt en dat je los kunt laten. Want waar energie vrij stroomt, is gezondheid en geluk.
Het proces van loslaten kun je vergelijken met een ballon die gevuld is met lucht. Als je de knoop eruit haalt, haal je de weerstand weg en stroomt de lucht er vanzelf uit. Zo werkt het ook met emotionele energie. Loslaten is niet iets doen, maar de weerstand die het in stand houdt opheffen. 

De betekenis van weerstand

Tegelijkertijd is het zaak om te kijken wat de betekenis is van je innerlijke weerstand. Je merkt bijvoorbeeld dat je met steeds meer tegenzin naar je werk gaat, of je komt vaak met hoofdpijn thuis. Die spanning - weerstand - wil je iets vertellen. Ergens wordt er een behoefte niet vervuld. Want weerstand is er met een reden. Het wil je ontzien, beschermen, troosten of iets anders voor je doen.
Bewust worden van je weerstand en de functie ervan geeft een keuze. Werkt het voor je of tegen je? Je kunt vanuit boosheid jezelf terugtrekken, of boosheid kan een krachtig gevoel geven zodat je je grens bewaakt. Beide reacties hebben een ander gevolg en als je je bewust daarvan bent, dan ontstaat er ruimte om te kiezen. Een keuze om je weerstand vast te houden of leer je loslaten?

Soms is loslaten veel krachtiger dan verdedigen of vasthouden

Eckhart Tolle

Wanneer is het moment om los te laten?

Wellicht merk je dat je niet lekker in je vel zit. Je irriteert je aan je partner, loopt met situaties rond waarover je piekert. Dat kan zich uiten in een gevoel van ontevredenheid, vermijding van situaties of mensen, afleiding zoeken terwijl je wilt werken, een gevoel van onrust, geprikkeldheid. Totdat het te groot wordt om aan voorbij te gaan. Je wordt met je neus op de feiten gedrukt, omdat het in je gedrag naar buiten komt of je rug pijn begint te doen. Je huilt gemakkelijk, reageert geïrriteerd op de kassajuffrouw, of valt uit tegen je dierbare. De emotie loopt zo hoog op dat het voor jezelf en de buitenwereld zichtbaar wordt. Vaak zet het relaties onder druk en je komt in een negatieve spiraal terecht.
Vaak is dat het moment waarop je je afvraagt: 'Hoe leer ik de lastige emotie of het patroon waarin ik vastzit loslaten?' Er ontstaat bereidheid voor veranderingen en een soort nieuwsgierigheid. Dat is een goed moment om door te pakken. 

Een voorbeeld
Je hebt een afspraak bij je favoriete kapper Patricia geboekt. Bij aankomst wordt je wat laconiek medegedeeld dat Patricia er niet is en je door Karel geknipt wordt. Je protesteert en krijgt de keuze om een andere afspraak te maken of plaats te nemen. Je zegt nog dat je graag hierover bericht had gehad, maar kiest er nu voor om te gaan zitten. Ondertussen voel je frustratie en verontwaardiging, omdat je het onsecuur vindt. Dit is weerstand en de goede bedoeling ervan is bescherming. Je maakt je namelijk zorgen dat Karel niet zo goed knipt als Patricia.
Al zittend ben je je gewaar van de spanning, de verharding in je lichaam: de weerstand. Nu heb je een keuze. Je kunt meebewegen door je bijvoorbeeld af te vragen of Karel misschien wel super  knipt en je met een verrassend leuke coup naar huis gaat. En ook door je te realiseren dat je weg kunt gaan, als je écht niet wilt dat Karel je knipt. Daarmee kom je uit de onmacht situatie en lost de spanning op.
Door het oefenen met eenvoudige situaties zoals hierboven leer je loslaten.

Waarom is leren loslaten moeilijk?

Loslaten doe je niet met je gedachten en erover blijven piekeren helpt dan ook niet. In onze maatschappij leven veel mensen vanuit hun hoofd en hart. Vanuit ervaring weet ik dat je nog dieper kunt zakken in je lichaam, namelijk naar het bekkengebied. Je romp bouwt zich op vanuit het bekken. Dit is dan ook je basis waar je een gevoel van zelfliefde en vertrouwen vindt. Veel mensen hebben zich met hun aandacht teruggetrokken uit dat gebied, omdat je onder het middenrif vaak emoties , die nog niet verwerkt zijn, een plekje geeft. Omdat er zoveel te voelen is, trek je uit bescherming je aandacht uit dat gedeelte van je lichaam terug. Je kunt jezelf dan moeilijk een bodem bieden en mist een intern gevoel van veiligheid.
Om los te laten moet je dus je hele lichaam ‘bewonen’, zodat je alle delen mee kan laten doen in je leven. Je hoofd, je hart én je bekken. De ruimte die vrij komt als je iets loslaat kan spannend voelen. Onbekend maakt onbemind. Vasthouden kan een gevoel van veiligheid geven. Vaak is het een schijnveiligheid, gebaseerd op een manier van bescherming. De huidige situatie behouden geeft een gevoel van controle: je weet wat je hebt. Bij loslaten kom je altijd in een fase van niet weten. Dat kan eenzaamheid of een leeg gevoel van binnen geven. Anderzijds geeft de fase van ‘niet weten’ nieuwe mogelijkheden. Want zolang je blijft doen wat je deed, is er geen ruimte voor iets nieuws.  

Oud zeer loslaten via het lichaam

Het proces van loslaten vindt dus in het lichaam plaats. Dat gebeurt via een dialoog tussen je brein en de binnenkant van je lichaam, je sensaties. Dit noemen ze ook wel *interoceptie. Interoceptie is ons vermogen om de omgeving in onszelf te observeren en te voelen, van spierspanning tot het ritme van ons hart. Op het ritme van de adem tot de volheid van onze maag. Van de zachte rust van ontspanning en gelach tot de gespannen stijfheid van angst en bezorgdheid.
Je registreert bijvoorbeeld bewust het trillen van je benen nadat je een hoge trap opgerend bent. Of het samenknijpen van je keel als je iets spannend vindt om te zeggen.
De mate waarin mensen contact hebben met hun lichaam en dus prikkels op kunnen vangen is verschillend. Vooral mensen die situaties van onmacht, ook wel trauma of oud zeer genoemd, hebben meegemaakt kunnen een verstoorde interoceptie ervaren. Vaak is dit proces lastig door vastzittende energie in het lichaam. Dan is begeleiding aan te raden om het verleden los te laten voor innerlijke rust.

Hoe leer je loslaten?

• Luister naar je lichaam
  Lichaamsbewustzijn is een essentieel onderdeel van loslaten, omdat het proces in het lichaam plaatsvindt. Daarvoor is het belangrijk dat je de sensaties van je lichaam registreert. Breng telkens je aandacht terug naar je lijf. Voel je de wind op je wangen? De grond onder je voeten, je zitbotjes op je stoel. Oefen het in de dagelijkse realiteit en je zult merken dat je lichaamsbewustzijn toeneemt.
• Vergroot je bereidheid tot verandering
  Loslaten hangt samen met de mate waarin je gehecht bent aan iets. Je laat niet de emoties los, maar de weerstand die de emotie vasthoudt.
  Voor loslaten leer je door te herkennen en erkennen dat vasthouden niet langer nodig is. Dat verandering een vast onderdeel van het leven is. Kijk maar naar de seizoenen. De natuur is voortdurend aan verandering onderhevig en al die seizoenen hebben hun waarde en kwaliteiten. Onderzoek je angst. Oefen in nieuwsgierigheid naar wat komen gaat. 
• Oefening baart kunst
  Zoals een beeldhouwer keer op keer oefent om een mooi beeld te maken, zo geldt dat ook voor het proces van loslaten. Ja, het is zo dat de ene persoon daar wat meer gemak in heeft dan de ander, maar oefen met regelmaat en het proces zal je gemakkelijker afgaan. Houd vol. Ook met kleine stapjes kom je er. En kijk gerust nog eens achterom, zodat je ziet welke weg je al afgelegd hebt. 

In vijf stappen leer je loslaten: het A-B-C-D-E van loslaten

Loslaten oefen je eerst met eenvoudige situaties, maar het kan zijn dat je worstelt met grote levensgebeurtenissen, zoals scheiding, verlies of iets anders moeilijks wat je in je leven hebt meegemaakt. Lees dan verder hoe ik je met mijn lichaamsgerichte, energetische coaching daarbij kan helpen.

Wil je op de hoogte blijven? Ontvang dan de nieuwsbrief.

* interoceptie (YouTube filmpje, opent in nieuw scherm)